Jak napisać rozprawkę?

Jak napisać rozprawkę?

1.       Przeanalizuj uważnie temat. Ma on zawsze stałą formułę i zawiera następujące elementy:

o   pytanie wymagające rozstrzygnięcia lub rozwiązania problemu, np. Czy…?; Czym dla człowieka może być…?; Czym jest… i jaki jest jego wpływ na człowieka?;

o   zadanie do wykonania: Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko..;

o   wskazanie obowiązkowego  tekstu, który posłuży do argumentacji:... odwołując się do podanego tekstu...;

o    określenie liczby i charakteru innych tekstów, którymi trzeba się posłużyć: …oraz innych wybranych przez siebie tekstów kultury;

o   informację o wymaganej minimalnej objętości rozprawki: Twoja praca powinna liczyć co najmniej 250 słów.

2.      Przemyśl problem wskazany w poleceniu i przeczytaj załączony tekst literacki pod jego kątem. Odnieś wnioski z lektury do pytania postawionego w temacie.

3.      Sformułuj własne stanowisko wobec  problemu (zgodne z odczytaniem tekstu) – postaw tezę lub hipotezę interpretacyjną.

Teza to twierdzenie, które będziesz uzasadniać w rozprawce.

Hipoteza to przypuszczenie, które sprawdzisz, omawiając załączony fragment oraz przywołane teksty kultury.

4.      Uzasadnij swoje stanowisko – zgromadź i przedstaw argumenty, które potwierdzą przyjętą tezę lub pozwolą zweryfikować hipotezę. Muszą one wynikać z wnikliwej analizy i interpretacji załączonego tekstu. Poszukaj w tekście przykładów, ilustrujących Twoje argumenty.

5.      Odwołaj się do innych tekstów kultury ( utworów literackich, filmów, obrazów itp.), które pomogą Ci trafnie i rzeczowo uzasadnić przyjęte stanowisko. Komentarz lub komentarze związane z przywołanymi tekstami kultury powinny być krótsze niż komentarz odnoszący się do tekstu głównego.

6.       Pamiętaj o podsumowaniu, w którym sformułujesz wnioski i potwierdzisz słuszność tezy lub rozstrzygniesz hipotezę i sformułujesz tezę.

7.      Przestrzegaj ustalonych zasad, którym podlega rozprawka. Buduj swoją wypowiedź konsekwentnie:

WSTĘP: ·        Wprowadzenie do tematu. ·        Sformułowanie tezy lub hipotezy interpretacyjnej.

ROZWINIĘCIE: ·        Przedstawienie argumentów wynikających z analizy i interpretacji załączonego utworu i innych tekstów kultury. ·        Przywołanie przykładów.

ZAKOŃCZENIE: ·        Podsumowanie -  sformułowanie wniosków. ·        Potwierdzenie tezy lub weryfikacja hipotezy.

Punktacja: A.     Stanowisko jest adekwatne do problemu podanego w poleceniu – 6 pkt. B.     Uzasadnienie trafne, szerokie i pogłębione – 18 pkt. C.     Brak błędów rzeczowych  - 4 pkt. D.    Kompozycja funkcjonalna  - 6 pkt. E.     Pełna spójność wypowiedzi lub nieznaczne zaburzenia spójności - 2 pkt. F.     Styl stosowny  - 4 pkt. G.    Brak błędów językowych lub nieliczne błędy nierażące - 6 pkt. H.    Zapis w pełni poprawny lub nieliczne błędy nierażące – 4 pkt.

 Niezależnie od tego, czy wybierzesz rozprawkę czy interpretację wiersza:

8.       Zwróć uwagę na poprawność rzeczową wypowiedzi. Jeśli cytujesz, rób to wiernie i zaznaczaj cytat cudzysłowem. Podawaj  informacje, których jesteś pewien (tytuły, nazwiska, daty). Pamiętaj, że popełnienie  kardynalnego błędu rzeczowego, świadczącego o nieznajomości tekstu kultury, do którego się odwołujesz, lektury obowiązkowej i kontekstu interpretacyjnego zdyskwalifikuje Twoją pracę.

9.      Zadbaj o przejrzystą, logiczną i funkcjonalną kompozycję wypracowania. Podziel tekst na akapity. Każdy akapit wyróżnij wcięciem. Pamiętaj, aby rozwijał jedną myśl, dotyczył jednego zagadnienia. Pilnuj, żeby kolejne elementy wypracowania logicznie z siebie wynikały i łączyły się w spójną całość. Układ pracy powinien ułatwić czytającemu jej zrozumienie, przekonać o słuszności postawionej przez Ciebie tezy. W tym celu możesz wprowadzić tytuły i śródtytuły.

Wykorzystaj brudnopis z arkusza egzaminacyjnego i przygotuj w nim plan lub konspekt swojej pracy:  uporządkuj logicznie argumenty i przykłady, które chcesz przywołać, wypunktuj wnioski, wyeksponuj najważniejsze stwierdzenia i połącz je z konkretnymi spostrzeżeniami lub cytatami. Notatki sporządzone w brudnopisie nie są oceniane. Pamiętaj o trójdzielnej kompozycji pracy.

WSTĘP TEZA LUB HIPOTEZA

ARGUMENT PRZYKŁADY

ARGUMENT PRZYKŁADY

ARGUMENT PRZYKŁADY

WNIOSKI POTWIERDZENIE TEZY LUB WERYFIKACJA HIPOTEZY

10.      Dbaj, aby Twoja wypowiedź była spójna. Używaj środków językowych, które wiążą poszczególne zdania i akapity. Stosuj sformułowania typu: nawiązując do..; równie istotną sprawą jest..; nie można zapominać, że..; należy zaznaczyć, że..; można też zwrócić uwagę na..; odwołując się do..; przykładem tego jest..; kolejną ważną  kwestią jest… Umiejętnie wprowadzaj cytaty: moje zdanie najlepiej potwierdzą słowa: „......."; powołam się na słowa: „......."; świadczą o tym słowa: „......."; oto co na temat mówi …: „......."; aby poprzeć moje zdanie, przytoczę słowa …: „......."; rację ma …, mówiąc: „......."; najlepiej ilustrują to słowa: „.......".

11.      Zachowaj stosowny, czyli odpowiedni  styl. Pisz w sposób zwięzły, przejrzysty i komunikatywny. Nie buduj długich i zawiłych zdań. Unikaj powtórzeń, stosuj synonimy i peryfrazy. Uważaj na połączenia między zdaniami, nie gub głównej myśli, nie zostawiaj niedokończonych zdań. Nie używaj wulgaryzmów i słów obraźliwych. Nie stosuj słownictwa potocznego. Posługuj się naturalnym językiem, bez ozdobników i patetycznych sformułowań.

12.      Pamiętaj, aby Twoja praca była poprawna pod względem językowym. Zadbaj o poprawność ortograficzną i interpunkcyjną. Możesz skorzystać ze słowników: poprawnej polszczyzny i ortograficznego.

13.      Pisz wyraźnie czarnym długopisem. Nie używaj korektora, a błędne zapisy przekreślaj.

Jeśli w kategorii A praca uzyska 0 punktów, egzaminator nie przyznaje punktów w pozostałych kategoriach. Jeśli w kategorii A praca uzyska 3 punkty, a w kategorii B – 0 punktów, egzaminator nie przyznaje punktów w pozostałych kategoriach. Jeśli praca składa się z mniej niż 250 słów, egzaminator przyznaje punkty tylko w kategoriach A, B i C. Pojawienie się rzeczowego błędu kardynalnego dyskwalifikuje pracę – zdający otrzymuje 0 punktów.