niedziela, 9 grudnia 2018

W jaki sposób w tekstach kultury przedstawiane bywa dzieciństwo?

W jaki sposób w tekstach kultury przedstawiane bywa dzieciństwo? Omów zagadnienie, odwołując się do podanego wiersza oraz innych tekstów kultury.


Leopold Staff
DZIECIŃSTWO

Poezja starych studni, zepsutych zegarów,
Strychu i niemych skrzypiec pękniętych bez grajka,
Zżółkła księga, gdzie uschła niezapominajka
Drzemie - były dzieciństwu memu lasem czarów...

Zbierałem zardzewiałe, stare klucze... Bajka
Szeptała mi, że klucz jest dziwnym darem darów,
Ze otworzy mi zamki skryte w tajny parów,
Gdzie wejdę - blady książę z obrazu Van Dycka.

Motyle-m potem zbierał, magicznej latarki
Cuda wywoływałem na ściennej tapecie
I gromadziłem długi czas pocztowe marki...

Bo było to jak podróż szalona po świecie,
Pełne przygód odjazdy w wszystkie świata częście...
Sen słodki, niedorzeczny, jak szczęście... jak szczęście...




                                                                                                                                           [1905]



 Leopold Staff, Dzieciństwo, [w:] tenże, Wybór poezji, wyb. T. Jastrun, Wrocław 1970. 1

Antoon Van Dyck – późnobarokowy malarz flamandzki; książę z jego płótna to James Stuart (1612–1655),






I. Wstęp.
1.Określenie problemu.
 Dzieciństwo kojarzy się z beztroską i zabawą. Jest to okres, w którym ciekawość popycha dziecko do poznawania świata, a zdziwienie jest kluczowym doświadczeniem. Przechowujemy w pamięci jego subiektywny obraz, często wyidealizowany, ograniczony do szczęśliwych chwil.
Teza. Okres dzieciństwa postrzegany jest przez artystów jako czas magiczny i szczęśliwy.
II. Argumentacja.
Odwołanie do załączonego tekstu.
Na podstawie wiersza Leopolda Staffa: · obraz dzieciństwa, w którym wiele pozornie zwyczajnych przedmiotów miało znaczenie magiczne – klucz otwierał zamki tajemnic, a znaczki pocztowe przenosiły do egzotycznych miejsc („były dzieciństwu memu lasem czarów”) · w dzieciństwie bajki i opowieści stawały się drogowskazami w fantastycznej wędrówce („Bo było to jak podróż szalona po świecie”) · w tym czasie nie istniały bariery i ograniczenia („[klucz] otworzy mi zamki skryte w tajny parów, / Gdzie wejdę – blady książę z obrazu Van Dycka”) · poeta w odniesieniu do dzieciństwa odnosi się do motywu snu – jest ono jak „słodki i niedorzeczny sen”, sugerując tym samym, że był to czas cudowny, ale w konfrontacji z życiem dorosłym zupełnie nieracjonalny.
Odwołanie do wybranego tekstu kultury. W Epilogu do Pana Tadeusza Adam Mickiewicz wspomina o kraju lat dziecinnych jako miejscu pięknym, jak kwitnąca łąka, znajomym i bezpiecznym, bliski, zamieszkałym przez matkę, braci, krewnych, dobrych i uczciwych sąsiadów (nie było w nim obcych i wrogów). Dzieciństwo w Panu Tadeuszu to mit, raj utracony, przeszły i nie do odzyskania.. W wierszu Polały się łzy... Adam Mickiewicz określa swoje dzieciństwo jako „sielskie, anielskie”. Głoski miękkie kojarzą się pozytywnie, a zastosowane epitety przywołują obraz dzieciństwa arkadyjskiego, szczęśliwego.
Odwołanie do wybranego tekstu kultury. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..


III. Podsumowanie. Dzieciństwo to dla twórców stan szczęśliwy, pozornie bezpowrotnie utracony, ale obecny stale we wspomnieniach. Wyobraźnia okresu dzieciństwa była czymś niepowtarzalnym i pozwalała na oderwanie się od rzeczywistości.




Opracowano na podstawie materiału CKE.


Masz prawo postawić inną tezę. Które z poniższych tekstów wykorzystasz?

Ida Fink
Zabawa w klucz

Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz
Polały się łzy

Bruno Schulz
Slepy cynamonowe

Zofia Nałkowska
Dorośli i dzieci w Oświęcimiu


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz