Kim byłybyśmy bez Was?
Wszystkiego dobrego w Dniu Chłopaka....

Portret

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

---

Usta twoje: ocean różowy,
Spojrzenie: fala wzburzona.
A twoje szerokie ramiona:
Pas ratunkowy...

Czy możliwe jest godne życie i godna śmierć w czasach Zagłady?

teza na podstawie "Zdążyć przed panem Bogiem": 

Godne życie i godna śmierć w czasach zagłady są możliwe.

Wykorzystaj poniższe informacje, aby zredagować argumenty popierające tezę:

WSTĘPNE ROZPOZNANIE:

a. rozpoznanie gatunku (wywiad Hanny Krall z Markiem Edelmanem),

b. przedstawienie bohatera (Marek Edelman – jeden z przywódców powstania w getcie, świadek i uczestnik opisywanych wydarzeń),

c. dostrzeżenie retrospektywności relacji.

2. PRZEDSTAWIENIE KONTEKSTU HISTORYCZNEGO (CZAS ZAGŁADY), KSZTAŁTUJĄCEGO POSTAWĘ I PRZEMYŚLENIA MARKA EDELMANA, NP.

a. łapanki, aresztowania, więzienie,

b. Umschlagplatz, Żydzi idący do wagonów,

c. groza masowej śmierci (komory gazowe, strzelanie do tłumu),

d. upokorzenie Żydów,

e. bezsilność Żydów,

f. bezkarność Niemców,

g. obojętność świata,

h. samotność ginących.

3. PRZEDSTAWIENIE PRZEMYŚLEŃ MARKA EDELMANA O MOŻLIWOŚCIACH GODNEGO ŻYCIA, NP.: 

a. nie dać się upokorzyć (np. wepchnąć na beczkę),

b. mieć po co żyć,

c. mieć dla kogo żyć,

d. być odważnym,

e. działać (aby nie myśleć o śmierci),

f. ratować innych,

g. uczestniczyć w ruchu oporu (np. wydawanie i kolportaż gazety),

h. walczyć z bronią w ręku,

i. podjąć się przywództwa (on już się nie nadawał (...) więc ja poszedłem),

j. być wyrozumiałym dla ludzkich słabości (strachu, bierności),

k. współczuć krzywdzonym i upokarzanym.

4. PRZEDSTAWIENIE RÓŻNYCH POGLĄDÓW NA TEMAT GODNEJ ŚMIERCI, NP.: 

PROFESORA I JEGO ŻONY

a. utożsamienie godnej śmierci ze śmiercią w otwartej walce,

b. pogarda dla bierności, rezygnacji Żydów (szliście jak barany na śmierć),

c. konieczność nadania śmierci sensu,

„ADAMA"

d. strach przed śmiercią w sytuacji bezbronnego (nie mógł strzelać – był już innym człowiekiem),

e. brak wiary w sens nierównej walki (i tak jesteśmy straceni (...) nas wyrżną).

5. PRZEDSTAWIENIE PRZEMYŚLEŃ MARKA EDELMANA O MOŻLIWOŚCIACH GODNEJ ŚMIERCI, NP.: 

a. śmierć w komorze gazowej nie jest gorsza od śmierci w walce,

b. zgoda na śmierć, przyjęcie strasznego losu,

c. spokój ginących (ci ludzie szli spokojnie i godnie),

d. interpretacja słów: niegodna śmierć jest tylko wtedy, gdy się próbowało przeżyć cudzym kosztem,

e. śmierć godna – gdy do końca czyni się coś dla innych (związek godnej śmierci z godnym życiem).

6. DOSTRZEŻENIE W WYPOWIEDZI EDELMANA CECH WYRAŻAJĄCYCH JEGO STOSUNEK DO PROBLEMU GODNOŚCI, BOHATERSTWA, NP.: 

a. demitologizacja wojennych bohaterów,

b. pomniejszenie wagi bohaterskich czynów,

c. pomniejszenie dramatyzmu cierpień (jak gag filmowy; obiektywnie to naprawdę było śmieszne),

d. rezygnacja z patosu,

e. brak komentarza,

f. ironia,

g. emocjonalność.

5. WNIOSKI:

a. zachowanie godności jest możliwe i wg Edelmana - najważniejsze,

b. bohater przewartościowuje tradycyjne rozumienie godnej postawy jako walki zbrojnej (umożliwiają ją również, np. miłość, spokój, współczucie, pogodzenie się ze śmiercią),

c. przemyślenia Edelmana są zderzone z poglądami stereotypowymi (profesora),

d. tragizm i heroizm ludzkich postaw jest podkreślony poprzez unikanie patosu

żródło:CKE

Pamiętaj, by przywołać dwa inne teksty kultury!!!

Liście

(wiersz klasyka)

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska 

Rumieńce lata pobladły,

Liść złoty z wiatrem mknie.

I klonom ręce opadły,

i mnie...

Być!

Być albo nie być - oto jest pytanie! - najsłynniejsze zdanie z monologu Hamleta nabiera nowego znaczenia w takiej scenerii...

Oczywiście że - być! I smakować życie!

Za to Piotr Augustynek na Hamleta patrzy tak:

Dzień Kawy

Dziś świętujemy Dzień Kawy. Szymborska piła tylko czarną!




Wisława Szymborska lubiła kawę czarną, ale niezbyt mocną. Caffe lungo po prostu... Ale kawy nie można ot tak wypić na podniesienie ciśnienia. Kawa domaga się spokoju, rytuału, który trzeba celebrować. Trzeba zatrzymać się na chwilę, pożartować, porozmawiać. Albo przeciwnie. Pomyśleć, posiedzieć w milczeniu. Nadać wydarzeniu sens. 

                                                                                Katarzyna Kolenda-Zaleska

Do kawy polecamy książkę Michała Rusinka "Nic zwyczajnego" i artykuł, który znajdziecie pod adresem:
http://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,11225672,Podroze_z_Pania_Wislawa.html

klub..

autotka plakatu: Marta Szewczyk

Król życia...

40. rocznica śmierci Jana Parandowskiego

Jan Parandowski
Tworzywo literackie 

Każda inna sztuka ma ograniczony zakres tematów, sama tylko sztuka pisarska nie zna granic. Sięga tak daleko jak słowo, a słowo sięga tak daleko jak myśl, która nie spotyka kresu ani w czasie, ani w przestrzeni. Tematem może być wszystko – od gwiazdy do atomu. Cały wszechświat jest niewyczerpanym tworzywem literackim. W zjawiskach, wrażeniach, wyobrażeniach, pojęciach, uczuciach znajduje literatura swój materiał, czerpie go również z filozofii i nauki, a nawet z samej siebie. To ostatnie zjawisko zachodzi wtedy, gdy pisarz bierze postać stworzoną przez innego pisarza i przedstawia ją na nowo. Tak się dzieje od wieków z postaciami Biblii, Homera, tragików greckich, Dantego, Szekspira. […] Nad pisarzem unosi się chmura pyłków nasiennych, z których każdy może zakwitnąć. Gazeta, ulica, szyld, pole, żebrak pod kościołem, okładka książki, zapach apteki, wszystko, co przyniesie najzwyczajniejsza godzina dnia, kryje w sobie nieprzeczuwane bodźce. Chodzi on po mieście jak każdy z was, […] zatrzymując się przed wystawami, czyta afisze, wsiada do tramwaju czy taksówki. Jego spojrzenie przemyka po waszych twarzach i nic o tym nie wiedząc, możecie mu dać chwilę szczęścia, nieopłaconą zdobycz. Modny kapelusz obdarzy go metaforą, stary, zniszczony płaszcz okryje postać, która wzruszać będzie pokolenia, zasłyszany mimochodem strzęp rozmowy wrośnie w powstające dzieło. Czujny, niestrudzony korsarz porywa niespodziewające się niczego istoty ludzkie. Jak należny sobie łup zbiera ich fizjonomie, postawy, gesty, plądruje ich dusze, mieszkania, unosi nawet ich domy, całe ulice, miasta, kraje. […] Pisarz ma w sobie coś z kłusownika, z włamywacza, złodzieja. Porywa i kradnie. Są ludzie, którzy nie biorą żartem tej metafory. Anegdotyczna historia literatury roi się od procesów, pojedynków, awantur, wywołanych wtargnięciem pisarza w życie szanujących się obywateli, którzy nie mogą się pogodzić z myślą, że ktoś bierze ich dom, stosunki rodzinne, charaktery, nałogi za surowiec dla dzieła sztuki. Kobiety odmawiały poetom prawa do wierszy, które natchnęła ich uroda, niejednej ciążyła własna nieśmiertelność, uważała ja niemal za kompromitację. […] Pamiętacie XI pieśń Odysei? Widzimy tam Odyseusza, jak siedzi nad wejściem do podziemia i czeka na duszę Teirezjasza, która ma przyjść, napić się świeżej krwi zabitego barana i pokrzepiona odzyskać mowę, by przepowiadać przyszłość. Tymczasem jednak cisną się zewsząd cienie umarłych, […] żądne bodaj chwili świadomości. Lecz Odyseusz niewzruszony odpędza tę mgłę ludzką, nawet własną matkę, w oczekiwaniu tej jedynej duszy, dla której przybył z daleka. Oto metafora pisarza, osaczonego przez widma łaknące życia, kształtu, i on opiera się im zwycięsko, by dać pierwszeństwo wizji, wybranej spośród wielu sercem lub rozumem. Na inne przyjdzie może kolej, jeśli czasu starczy. Rzadko kiedy starczy czasu. Pisarz, rozstając się ze światem, żegna ze smutkiem te wszystkie głosy, kontury, twarze, postaci, którym nie zdołał dać życia, a których czar długo nawiedzał jego marzenia.

Na podstawie: Jan Parandowski, Tworzywo literackie, [w:] tenże, Alchemia słowa, Warszawa 1976.



Temat CKE - poziom rozszerzony:
 Określ, jaki problem podejmuje Jan Parandowski w podanym tekście. Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autora, odwołując się do tego tekstu oraz do innych tekstów kultury. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 słów.

Szczegółowe ustalenia CKE dotyczące sposobu oceniania
Tekst dotyczy:
• pytania o to, co jest tworzywem literatury (sztuki),
 • pytania o to, czym jest poezja i jaki jest jej stosunek do rzeczywistości (w tym codzienności),
 • relacji między sztuką a rzeczywistością,
• pytania o to, kim jest pisarz i na czym polega tworzenie,
• metafor i innych określeń dotyczących pisarza i jego roli.

W realizacjach tematu powinien pojawić się element ustosunkowania się zdającego do stwierdzeń Jana Parandowskiego o tym,
 czym jest sztuka (literatura) i jakie jest jej tworzywo, czy żywi się sama sobą, czy żywi się wszystkim (szczególnie codziennością),
 kim jest pisarz.

Dopuszczalne są realizacje tematu, w których zdający wybiera jeden temat/problem i analizuje go tak, że da się zaobserwować sposób realizacji i stopień wykorzystania materiału źródłowego, którego nie musi jednak wyczerpać.


Więcej na:https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2015/Arkusze_egzaminacyjne/2016/formula_od_2015/zasady_oceniania/MPO-R1-N.pdf

Zagadnienia do powtórki :)

1. W jaki sposób autorzy mówią o wojnie? 

2. Jakie oblicze obozów ukazują twórcy ? 

3. Jakie postawy ludzie mogą przyjmować wobec wojny?

5. Wpływ wojny na psychikę ludzką. 

6. Motyw apokalipsy w kulturze.

 7. Zadania poezji i poetów na przestrzeni wieków.  

8. Człowiek zlagrowany i złagrowany. 

9. W jaki sposób twórcy nawiązują do mitów? 

10. Rola epilogu w tekście. 

11. Rola tytułu i motta w tekście. 

12. W jaki sposób twórcy opisują otaczającą ich rzeczywistość? 

13. Motyw lustra w kulturze. 

14. Różne przedstawienia ludobójstwa w tekstach kultury XX w. 

15. Jaką funkcję odgrywa etyka słowa w komunikacji międzyludzkiej? 

16. Jakie warunki muszą być spełnione, aby komunikacja przebiegła prawidłowo? 

16. Obraz pokolenia Kolumbów w kulturze.

Nike w kulturze

Zbigniew Herbert

Nike, która się waha

Najpiękniejsza jest Nike w momencie
kiedy się waha
prawa ręka piękna jak rozkaz
opiera się o powietrze
ale skrzydła drżą

widzi bowiem
samotnego młodzieńca
idzie długą koleiną
wojennego wozu
szarą drogą w szarym krajobrazie
skał i rzadkich krzewów jałowca

ów młodzieniec niedługo zginie
właśnie szala z jego losem
gwałtownie opada
ku ziemi

Nike ma ogromną ochotę
podejść
pocałować go w czoło

ale boi się
że on który nie zaznał
słodyczy pieszczot
poznawszy ją
mógłby uciekać jak inni

w czasie tej bitwy
więc Nike waha się
i w końcu postanawia
pozostać w pozycji
której nauczyli ją rzeźbiarze
wstydząc się bardzo tej chwili wzruszenia

rozumie dobrze
że jutro o świcie
muszą znaleźć tego chłopca
z otwartą piersią
zamkniętymi oczyma
i cierpkim obolem ojczyzny
pod drętwym językiem  

Jedna z najsłynniejszych rzeźb antycznych "Nike z Samotraki"  stoi w Luwrze. Codziennie przechodzi obok niej około 40 tys. zwiedzających.

Ty jesteś jak paryska Nike z Samotraki 
O miłości nieuciszona 
Choć zabita, lecz biegniesz z zapałem jednakim 
Wyciągając odcięte ramiona.

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska: "Miłość"



A to - my! ;)

Spotkanie z Literaturą....

Zasuszyłem na zimę
kilka wierszy i fraszek
(...)
i bedziemy smakować

po  łyżeczce wspomnień


Stanislaw Franczak

Deszczowy, jesienny dzień, a u nas - świece, płatki róż i nastrój refleksji....

Czekamy na spotkanie ze Stanisławem Franczakiem i Piotrem Augustynkiem oraz  Antonim Pietryką, artystami Stowarzyszenia Twórczego Artystyczno - Literackiego i Forum Myśli Wolnej.

Literatura utrwala czasy dzieciństwa i młodości...

Sztuka - i natchnienie, i rzemiosło

Doskonały wiersz- to krótki wiersz.

Czy najdoskonalszy wiersz - to wiersz nienapisany... tylko przeżyty?

                                 
             Czas na autografy i dedykacje

Wiersz Piotra Augustynka - specjalnie dla nas i ... o nas!

Trochę o ruchu w teatrze... Co może być lalką? Wszystko!

Stanisław Franczak czyta swoje teksty.... Tworzywem literatury jest - codzienność...

Uczestnicy warsztatów literackich wraz z panią dyrektor LO Anną Salą, Stanisławem Franczakiem i Piotrem Augustynkiem oraz swoimi opiekunkami

Poetą jest ten, który wiersze pisze i ten, który wiersze... czyta

Wszystko jest poezją! Wszyscy jesteśmy poetami.

Z internetowego języka młodzieży:U?
Poezja to też dialog :)

Język żyje! Dbajmy o niego...

Mimozami...

Julian Tuwim

Wspomnienie

Mimozami jesień się zaczyna,
Złotawa, krucha i miła.
To ty, to ty jesteś ta dziewczyna,
Która do mnie na ulicę wychodziła.

Od twoich listów pachniało w sieni,
Gdym wracał zdyszany ze szkoły,
A po ulicach w lekkiej jesieni
Fruwały za mną jasne anioły.

Mimozami zwiędłość przypomina
Nieśmiertelnik żółty - październik.
To ty, to ty moja jedyna,
Przychodziłaś wieczorem do cukierni.

Z przemodlenia, z przeomdlenia senny,
W parku płakałem szeptanymi słowy.
Młodzik z chmurek prześwitywał jesienny,
Od mimozy złotej - majowy.

Ach, czułymi, przemiłymi snami
Zasypiałem z nim gasnącym o poranku,
W snach dawnymi bawiąc się wiosnami,
Jak tą złotą, jak tą wonną wiązanką...

Lipa!

„W CIENIU JODEŁ I ŚWIERKÓW”

XVI POWIATOWY KONKURS RECYTATORSKI POEZJI I PROZY REGIONALNEJ „W CIENIU JODEŁ I ŚWIERKÓW”

Celem konkursu jest kształcenie estetyczne dzieci i młodzieży w duchu umiłowania i szacunku do ziemi rodzinnej poprzez odkrywanie piękna poezji i prozy autorów regionu podbabiogórskiego. Organizatorem konkursu jest Biblioteka Suska im. dra Michała

Żmigrodzkiego i Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej.

Uczestnicy konkursu:

I  kategoria: uczniowie klas siódmych, ó s m y c h    szkół  podstawowych oraz szkół gimnazjalnych z powiatu suskiego

II  kategoria: uczniowie szkół ponadgimnazjalnych z powiatu suskiego

REGULAMIN KONKURSU:

1.  W obydwu kategoriach każda szkoła może być reprezentowana przez maksymalnie 3 uczniów (mogą to być np. zwycięzcy eliminacji zorganizowanych w szkole przy współpracy z biblioteką szkolną i lokalną biblioteką publiczną).

2.  W konkursie prezentowane mogą być wyłącznie utwory tematycznie związane z regionem Podbabiogórza i/lub napisane przez autorów pochodzących z tego regionu.

Nieprzestrzeganie powyższej zasady może wiązać się z wykluczeniem uczestnika z konkursu.

3.  W konkursie można prezentować utwory pisane zarówno gwarą, jak i językiem literackim. Przy ocenie brane będą pod uwagę następujące kryteria: nawiązanie do regionu, dykcja,

intonacja, dobór repertuaru do możliwości głosowych, kultura słowa oraz ogólny wyraz artystyczny.

4.  Każdy uczestnik przedstawia dwa utwory: jeden z zakresu poezji i jeden z zakresu prozy (fragment).

5.  Łączny czas recytacji nie powinien przekraczać 8 minut.

6.  Recytacje będą oceniane przez Komisję powołaną przez organizatorów, która przyzna nagrody i wyróżnienia.

Zgłoszenia prosimy nadsyłać do 11 PAŹDZIERNIKA 2018 r., na adres:

Biblioteka Suska im. dra Michała Żmigrodzkiego 34 - 200 Sucha Beskidzka ul. Piłsudskiego 23; tel. 033 874 22 47, sucha@bibliotekasuska.pl

W ZGŁOSZENIU NALEŻY PODAĆ: IMIĘ I NAZWISKO UCZESTNIKA, WIEK,

ADRES SZKOŁY (KLASA), NAZWISKO OPIEKUNA ORAZ TYTUŁY WYBRANYCH UTWORÓW.

Finał konkursu: 12 PAŹDZIERNIKA 2018 roku, godz. 10:00

W 100 minut przez stulecie

Stafania Małysa

Wolnośč Podbabiogórza

Stefania Małysa