HUMANIŚCI XXI: Wiesz, co jesz? Witaminy życia!

Dni są coraz krótsze, nasze samopoczucie coraz gorsze... jesteśmy słabsi i częściej chorujemy. Można temu zaradzić ;) Poniżej efekty korelacji międzyprzedmiotowej - język polski i wychowanie fizyczne idą w parze :D

Te i inne teksty zaprezentowano na lekcji wychowawczej w klasie 3d. Teksty zaprezentowano, a witaminy... skonsumowano!

XXX

-Mamo! Mamo! Fatalnie się dziś czuję. Nie jestem w stanie pójść do szkoły. -Ojej, Maciek, co ci jest? -Bardzo bolą mnie mięśnie i kości. Jest jesień. Wszystko wskazuje,że to objawy grypy. Mamy jakieś środki przeciwbólowe w naszej domowej apteczce? -Zaraz, zaraz kochanie. Nie masz żadnych innych objawów? -Prócz nieustającego bólu mięśni i kości, nie. -Zatem podejrzewam, że to nie grypa a niedobór witaminy D! Musisz zacząć dbać o swój układ odpornościowy -Coo? Ale jak to? Witamina D? układ odpornościowy? -Przypomnij sobie, kiedy ostatnio przebywałeś na słońcu? Kiedy ostatni raz byłeś na choć 20- minutowym spacerze? Wiwsz, jesienią i zimą z oczywistych powodów proces prudukcji witaminy D jest niewystarczający, stąd też jej niedobory, ale zdarzaja się też w tym okresie dni, w których występuje słońce. Zatem musimy z nich jak najwięcej czerpać i jak najczęściej wychodzić na zewnątrz. W przeciwnym razie bóle kostno- mięśniowe nie będą jedynym objawem , bo będą to też np. choroby przyzębia, utrata apetytu, biegunka, bezsennosc czy zaburzenia widzenia. A układ odporności to nic innego jak układ narządów umożliwiających działanie mechanizmom odporności. -Och, skoro objawy niedoboru witaminy D są już tak straszne, to boje się pomyśleć jakie mogą być skutki. -Nie chcę cię straszyć, ale tak jak podejrzewasz skutki rownież nie są przyjemne, ponieważ niedobór tej witaminy przyczynia się do zwiększenia ryzyka otyłosci, chorób układu krążenia, cukrzycy, chorób zapalnych czy autoimmunologicznych, a do nich należy stwiardnienie rozsiane, toczeń lub zapalenie stawów. Bardzo dużo czytałam o tym ostatnio. -Ojejku, zatem obiecuje, jak tylko ujrzę słońce, wyjdę na spacer. Nie chcę skończyć z otyłością albo cukrzycą! - Masz rację, synku. - Mamo, zastanawia mnie jeszcze jedna rzecz... ponieważ moją przyjaciółkę Tosię tez bolą mięśnie i stawy, ale ponadto bardzo szybko się męczy i ciagle chce jej się spać. Na jej ciele są liczne siniaki, co niepokoi mnie najbardziej oraz ciagle chodzi przeziębiona! -Hmm.. W tym wypadku, wnioskując z objawów, które wymieniłeś podejrzewam,że jej stan nie jest spowodowany niedoborem witaminy D, lecz C. Spadek odporności organizmu to najczęstszy powód jej niedoboru. Witamina C, czyli kwas askorbinowy to witamina rozpuszczalna w wodzie niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jej główne źrodlo stanowią warzywa i owoce. -Hmm...to bardzo możliwe, ponieważ nigdy nie widziałem Tosi jedzącej coś pożywnego. Zazwyczaj widzę ją na stołówce trzymająca paczkę chipsów lub rozkoszująca się pączkiem. -Zatem mamy przyczynę jej objawów! Musisz jej jak najszybciej powiedzieć, żeby zmieniła swoje nawyki żywieniowe, ponieważ brak witaminy C skutkuje szkorbutem, anemia, a co gorsza zwlaszcza dla płci pięknej - pogarsza stan skóry, która staje się szorstka, wiotka i pomarszczona! -O rany! Tosia będzie przerażona, przecież ona tak dba o swoją cerę. -Dlatego trzeba temu zapobiec, póki nie jest za późno! Jutro do szkoły spakuje ci sałatkę z owoców, w których jest najwiecej witaminy C. Nie zabraknie w niej kiwi, czarnej porzeczki, pomarańczy i jabłek i bananów! -Super mamuś, podzielę się nią z Tosią! -Świetnie synku! W takim razie przygotuje ci też kanapki z kopalnią witaminy C! Znajdą się w nich papryka,pomidory i gotowany jarmuż. -Wspaniale! A jutro po szkole zamiast jechać busem do domu, pójdziemy pieszo! Słyszałem, że ma być piękna pogoda!

Benia

Witaminy C i D

Witaminy to grupa organicznych związków chemicznych pochodzenia naturalnego lub syntetycznego. Substancje te są niezbędne do zachowania zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witaminy w większości są egzogenne, tzn. że człowiek ich nie syntezuje, więc muszą być dostarczane wraz z pokarmem. Ze względu na rozpuszczalność witaminy można podzielić na rozpuszczalne w tłuszczach (m.in. D) oraz w wodzie (m.in. C).

Witamina C (inaczej kwas askorbinowy lub E300) jest związkiem organicznym rozpuszczalnym w wodzie z grupy alkoholi nienasyconych. Jest niezbędna do funkcjonowania organizmów żywych, dlatego należy dostarczać ją z pokarmem. Jako dobry przeciwutleniacz wykorzystuje się ją w kosmetyce oraz jako dodatek do żywności.

Witamina C ułatwia asymilację żelaza i pomaga utrzymać prawidłowy stan tkanki łącznej oraz wzmacnia odporność organizmu na infekcje. Ponadto ułatwia gojenie na ran i wpływa stabilizująco na psychikę. Kwas askorbinowy wpływa też na stan jamy ustnej - wzmacnia dziąsła i zęby, a nawet zabija bakterie wywołujące próchnicę. W dodatku jest niezbędny w syntezie kolagenu.

Niedobór witaminy C skutkuje m.in. szkorbutem, osłabieniem odporności organizmu, powolnym gojeniem ran. Ponadto może powodować kruchość i pęknie naczyń krwionośnych, nieprawidłowe zrastanie kości oraz obrzmienie i bóle stawów, a nawet astmę. Brak witaminy C powoduje również osłabienie i szybkie męczenie się organizmu. Na niedobór witaminy C często cierpią palacze. Witamina C nie jest gromadzona w organizmie, tylko wydalana z potem i moczem. Trudno więc ją przedawkować, jednak jeśli jej dzienne spożycie będzie przekraczać 1000 mg, może dojść do zaburzeń żołądkowych lub jelitowych, a także do odkładania kamieni w układzie moczowym.

Wg specjalistów z Instytutu Żywności i Żywienia, zapotrzebowanie na kwas askorbinowy wynosi średnio 40-50 mg dziennie u dzieci, 75 mg dziennie u kobiet i 90 mg dziennie u mężczyzn. Witaminę C można znaleźć w naturalnych produktach pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, m.in. w wątrobie wieprzowej, aceroli, czarnej porzeczce, cytrusach, zielonych warzywach liściastych, pomidorach, papryce, kapuście kiszonej oraz w dzikiej róży i wielu innych roślinach.

Witamina D to grupa rozpuszczalnych w tłuszczach steroidowych organicznych związków chemicznych. Podstawowe formy witaminy D to kalcyferol [D₁], ergokalcyferol [D₂] (który występuje naturalnie w drożdżach i roślinach) oraz cholekalcyferol [D₃] (który występuje w organizmach zwierzęcych). Witaminy te nie są wydalane z organizmu, ale magazynowane w tkance tłuszczowej i wątrobie. W dodatku najlepiej wchłaniane są z tłuszczami.

Witamina D jest związkiem wyjściowym w syntezie kalcytriolu (hormon wzmagający wchłanianie w jelicie jonów potasu, wapnia i fosforu). Ponadto warunkuje prawidłowy wzrost i mineralizację kości i zębów. Pomaga też w zwalczaniu próchnicy i zapobiega powstawaniu komórek nowotworowych, a także stymuluje zdolność do regeneracji wątroby. Witamina D może również pomóc w profilaktyce nadciśnienia tętniczego, cukrzycy i przeziębienia. Ze względu na swoje właściwości mogące tłumić stany zapalne witamina D wpływa na zwiększenie produkcji przeciwalergicznych i przeciwzapalnych cytokin, dzięki czemu pomaga zmniejszyć objawy alergii oraz astmy. Witamina D ma również duży wpływ na układ nerwowy i samopoczucie.

Niedobór witaminy D powoduje przede wszystkim krzywicę u dzieci i osteomalację lub osteoporozę u dorosłych. Ponadto wpływa na wypadanie zębów oraz powiększenie stawów kolanowych, kostek i dłoni, a także osłabienie mięśni. Niski poziom witaminy D w organizmie wywołuje stany zapalne skóry, zapalenia spojówek, osłabienie organizmu i odporności oraz pogorszenie słuchu, a także zwiększa ryzyko chorób immunologicznych oraz nowotworów piersi, pęcherza moczowego, jajników oraz jelita grubego. Niedobór może również powodować depresję oraz przyspieszać proces starzenia. Niemal niemożliwe jest wywołanie nadmiaru witaminy D, ale można doprowadzić do poziomu jej stężenia (100μg) powszechnie uważanego za toksyczny. Przedawkowanie skutkuje nudnościami, wymiotami, brakiem apetytu, zaparciami i ogólnym osłabieniem organizmu. Może również prowadzić do gromadzenia się wapnia w tkankach, m.in. w sercu, a w szczególności w tętnicach i nerkach. W wyniku czego może dojść do zaburzeń pracy serca i ośrodkowego układu nerwowego. Ponadto zwiększa się zapadalność na kamicę pęcherzyka żółciowego oraz nerek.

Witamina D powstaje w skórze pod wpływem promieni UV, które powodują przekształcanie się pochodnej cholesterolu w prowitaminę, a następnie w witaminę. Witaminę D można również przyjmować z produktami pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, m.in. rybami (dorsz, łosoś, tuńczyk, śledź, makrela), wątrobą, serami, żółtkami jaj, mlekiem, masłem, margaryną, itp.

Bez wątpienia witamina C i D są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ważne jest więc, by zapewnić prawidłowy poziom ich stężenia w organizmie.

Karolina

-----------------------------------------

Kochani, najwyższy czas na codzienny spacer po podwieczorku, złożonym z owoców.
Na zdrowie!!!